Nagroda im. Stanisława Ossowskiego ustanowiona została w roku 1973. Zgodnie z uchwalonym wówczas statutem przyznawana miała być corocznie przede wszystkim autorom z młodszego pokolenia za wyróżniające się prace socjologiczne lub z pogranicza socjologii i dyscyplin pokrewnych. Jury jest każdorazowo wybierane przez Walne Zgromadzenie Delegatów PTS.
Nagroda zrazu tylko honorowa, przyznana została po raz pierwszy w 1974 roku (za rok 1973). W latach 1977-2002 z wyróżnieniem honorowym połączona została nagroda pieniężna.
W roku 1982 nagroda nie została przyznana z powodu zawieszenia działalności PTS.